Từ lúc biết bò, trẻ sẽ hiếu động, ít chịu ngồi yên. Nhưng nếu bạn biết cách, việc đọc sách cho con ở tuổi này mang lại nhiều lợi ích.

Nên bắt đầu đọc cho con từ lứa tuổi nào?

Không có mốc nào về độ tuổi, cha mẹ có thể đọc sách cho con ngay từ ngày đầu tiên con chào đời, hoặc bất cứ lúc nào cảm thấy sẵn sàng.

Tuy nhiên, đừng đợi khi con 3-4 tuổi mới bắt đầu đọc, vì lúc đó bố mẹ đã bỏ qua giai đoạn quan trọng để giúp con hình thành thói quen đọc sách cũng như phát triển ngôn ngữ.

Nên đọc sách cho con vào thời điểm nào?

Đối với bé dưới 2 tuổi, điều quan trọng nhất là thiết lập cho bé lịch sinh hoạt ổn định và đúng giờ. Thông thường, thời điểm dễ chịu nhất để đọc sách cho bé nghe là trước giờ ngủ trưa và ngủ tối. Đó là lúc bé đã ăn no, tắm mát, được khoan khoái nằm trong vòng tay ba mẹ để nghe đọc sách.

Bố mẹ cũng có thể mang theo sách khi đưa con đi khám bệnh, hoặc khi đi đường dài trên tàu, trên máy bay. Những cuốn sách có tác dụng giúp các bé giữ trật tự trong khoảng thời gian nhất định.

Ảnh: Depositphotos

Nên chọn sách gì cho các bé dưới 2 tuổi?

Đối với bé sơ sinh dưới 6 tháng, bố mẹ nên chọn những cuốn sách có độ tương phản cao. Các nghiên cứu chỉ ra rằng màu tương phản cao như đen và trắng được ghi lại mạnh mẽ nhất trong não em bé và giúp dây thần kinh thị giác phát triển. Hiện nay trên thị trường có nhiều bộ sách kiểu này xuất hiện dưới tên gọi "Sách kích thích thị giác".

Đối với các bé từ 6 tháng tuổi, bố mẹ nên chọn mua những cuốn sách sử dụng nhiều chất liệu, giúp con phát triển xúc giác. Cảm giác được sờ, chạm vào cuốn sách, thử nghiệm nhiều loại chất liệu, thậm chí mỗi lần chạm vào lại còn có thể tạo ra âm thanh lao xao khiến trẻ rất thích thú.

Ngoài ra, từ 6 tháng tuổi, bố mẹ nên chọn mua các loại sách bìa cứng, có góc tròn để tránh chuyện bé làm rách sách, vì từ lúc này rất nhiều bé bắt đầu muốn tự lật trang sách. Kể cả khi bé ngồi chơi một mình với sách, cha mẹ cũng sẽ không sợ bé "nhai" mất cuốn sách hoặc bị sách làm đau.

Bố mẹ cũng nên chọn những cuốn sách có vần, điệu vui nhộn, có lời kể lặp đi lặp lại. Sách vần điệu giúp trẻ ghi nhớ từ vựng và các mẫu đơn giản một cách dễ dàng, đồng thời thiết lập trình tự câu chuyện giúp trẻ học cách dự đoán. Điều này tác động đáng kể tới sự phát triển nhận thức của trẻ.

Bắt đầu từ 1 tuổi, bố mẹ nên mua những cuốn sách lật giở để con có thể khám phá thêm mỗi khi đọc sách. Từ độ tuổi này, trẻ có thể đọc những cuốn sách để làm quen với các đồ vật, loài vật, hoa lá, màu sắc, hình khối, con số. Đây cũng chính là giai đoạn các bé thu nhận từ vựng với tốc độ rất nhanh để chuẩn bị cho quá trình tập nói.

Nên đọc sách như thế nào?

Để các bé cảm thấy thích thú đọc sách, bố mẹ hãy biến nó thành hoạt động vui vẻ hàng ngày. Khi đó, không những bé thích được nghe đọc sách mà còn học được rất nhiều từ hoạt động này.

Hãy đọc với tốc độ vừa phải, đủ chậm để để con có thể hiểu nội dung nhưng đủ nhanh để không làm bé chán.

Đọc có giọng điệu, giả giọng các nhân vật, lên xuống khi cần thiết và đừng ngại tạo ra những âm thanh vui nhộn.

Hãy nói với bé về những bức tranh, chỉ vào các hình và gọi tên. Các bé đang giai đoạn học nói cho nên đây thực sự là cơ hội học tập. Đừng quên khen ngợi khi bé bắt đầu biết chỉ hoặc gọi tên các hình theo bố mẹ.

Hãy thu hút bé vào các hoạt động khi đang đọc sách, như là để bé tự chọn, tự lật trang sách, cùng bé làm động tác minh họa theo sách, đặt câu hỏi cho bé.

Đừng yêu cầu bé phải ngồi yên khi nghe bố mẹ đọc sách. Các em bé có thể chạy nhảy lung tung hoặc lăn lê bò toài, nhưng vẫn đang nghe đấy!

Đừng vội đọc hết một cuốn sách nếu quá dài. Thậm chí bạn có thể tự biên tập lại cuốn sách cho phù hợp với lứa tuổi của con.

Hãy chọn những cuốn có nội dung ngắn, đơn giản vì khả năng tập trung của trẻ  ở lứa tuổi này còn kém, sẽ chán nếu cuốn sách quá dài.

Đừng lo lắng khi bé muốn bạn đọc đi đọc lại một cuốn sách. Bất cứ em bé nào cũng có những cuốn sách yêu thích và việc đọc nhiều lần sẽ giúp bé nhớ được từ vựng và nội dung tốt hơn.

Hãy thực sự hiện diện bên con khi bạn đang đọc sách. Hãy bỏ điện thoại sang một bên, đừng thỉnh thoảng lại liếc mắt nhìn điện thoại, con bạn biết hết đấy!

Tạo không gian ấm cúng để đọc sách

Khi đọc sách ở nhà, hãy tạo không gian ấm cúng dành riêng cho việc đọc sách. Trên ghế sofa, trên thảm đủ rộng, êm ái và thoải mái cùng tủ sách thấp để các bé có thể tự "chọn" cuốn sách muốn đọc. Hãy tin vào lựa chọn của các bé.

Nếu cảm thấy con không vui khi nghe thì bố mẹ nên tìm một cuốn sách khác, một thời điểm khác và những cách khác nhau để thu hút bé. Hãy nhớ đọc sách cho bé dưới 2 tuổi chỉ là điểm bắt đầu để xây dựng trải nghiệm tích cực với hoạt động này, không nhất thiết phải hoàn thành mọi cuốn sách.

Tiến sĩ ngôn ngữ Nguyên-Kan